.png)
Op 22 november 2024 ontving Dr. Frans Leijten de Cornelia de Lange Penning. De uitreiking vond plaats tijdens het landelijke najaarsymposium van de NVKN. De prestigieuze prijs wordt tweejaarlijks uitgereikt aan een persoon uit binnen- of buitenland die een uitzonderlijke bijdrage heeft geleverd aan de zorg, het onderwijs en de wetenschap op het gebied van de kinderneurologie. Het NVKN-bestuur was unaniem over de benoeming.

Voor Frans is de Cornelia de Lange Penning een van de meest bijzondere prijzen die hij ooit heeft mogen ontvangen want het is een oeuvreprijs. Na zijn opleiding tot neuroloog in het Westeinde ziekenhuis in Den Haag, begon Frans in 1994 in SEIN met zijn carrière als klinisch neurofysioloog.Zelf had hij toen zijn passie voor het elektro-encefalogram nog niet door. Er moest geld worden verdiend. Maar zijn enthousiasme en doorzettingsvermogen viel collega’s zoals Walter van Emde Boas wel op: na 2 succesvolle jaren intracraniële monitoring van patiënten die in het UMCU de intracraniële elektroden geïmplanteerd hadden gekregen, werd hij gevraagd om in het UMCU zelf een monitoringsunit op te bouwen.
Frans heeft mooie herinneringen aan de samenwerking met de epilepsiechirurgen en de gedreven kinderneurologen Cees van Huffelen en Onno van Nieuwenhuizen met wie mede door de monitoringsunit de epilepsiechirurgie op de kinderleeftijd werd gestimuleerd. ‘Aanvankelijk hadden we vooral ervaring met chirurgische interventies bij temporaalkwabepilepsie op volwassen leeftijd. Het was een geluk dat er geen grote mislukkingen waren toen ons gingen wagen aan kinderen met refractaire epilepsie. Zo durfden wij voorzichtig toch steeds een nieuw stapje te zetten. En wat bleek: het kinderbrein is niet zo kwetsbaar als gedacht en veel plastischer dan dat van volwassenen.’
Tegenwoordig wordt het merendeel van de epilepsiechirurgie juist bij kinderen uitgevoerd. Frans hoor je het zelf niet zeggen, maar aan deze baanbrekende ontwikkeling heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd. De mooiste ‘bijvangst’ van alle monitoringsactiviteiten door de jaren heen is voor Frans het in 2023 in Nature gepubliceerde artikel over geleidingssnelheden van intracraniële zenuwbanen en netwerken. Daarnaast heeft hij veel ander EEG onderzoek gedaan, o.a. over ESES en tubereuze sclerose.
Naar eigen zeggen is zijn grootste verdienste het feit dat hij al 20 jaar lang wekelijks EEG onderwijs verzorgt voor AIOS KNF. Inmiddels geniet dit onderwijs nationale bekendheid en wordt het zelfs door AIOS buiten het UMCU en soms in het buitenland gevolgd. ‘Dat moet de reden zijn, dat de kinderneurologen me kennen en waarom ik nu deze prijs heb gekregen.’
Frans herhaalt hoe veel geluk hij heeft gehad om mee te kunnen werken aan het ontwikkelen van de kinderepilepiechirurgie, in een voor hem nu al zoveel jaren stabiele situatie in zijn academisch medisch centrum, in een geweldig team met altijd de juiste mensen om hem heen.
Hij is ontzettend vereerd met de Cornelia de Lange Penning prijs, waarbij hij opnieuw aangeeft dat zijn verdiensten niet overschat moeten worden: ‘Het is bij mij altijd 80% geluk geweest en 20% eigen verdiensten’. Zijn zoon vreest dat er als het zo door gaat met de prijsuitreikingen gauw een altaar moet verrijzen thuis. Frans kan hier hard om lachen.